خسارت

خسارت

پرسش: مغازه‌داری متوجه می‌شود که چند سال قبل جنسی را به مشتری کم داده و یا گرانتر فروخته است و مشتری خود را می‌شناسد. آیا باید به نرخ روز خسارت مشتری را جبران کند ویا به همان مبلغ زمان معامله؟

پاسخ

امام خمینی (ره): در صورت اول باید ما به التفاوت مبلغ زمان معامله را بپردازد ولی اگر گرانتر فروخته اشکال ندارد.

فاضل: در صورتی که کالا را کمتر به مشتری داده، ضامن همان مقدار کالا است که باید پول آن را به قیمت روز بپردازد.

مکارم: باید به قیمت روز بپردازد مگر اینکه مصالحه کرده باشند

پرسش: اگر فروشنده بفهمد اشتباهاً جنسی را ارزان‌تر از قیمت خرید به مشتری فروخته است، آیا می‌تواند به او مراجعه کرده و جنس را پس گرفته یا او را ملزم به پرداخت قیمت واقعی نماید؟

پاسخ: امام خمینی (ره): اگر جنس نزد مشتری موجود است، می‌تواند آن را پس بگیرد و اگر تلف شده، باید مثل یا قیمت واقعی آن را بپردازد. «۱»

جامانده

آنچه در مغازه‌ها از مشتری جا می‌ماند و پولی که اشتباهاً و اضافی به انسان داده می‌شود و بعد متوجه می‌شود، یا بدهی و خسارتی که شخصی به دیگری وارد کرده و آنچه از این قبیل امور است، همه دِین است که اگر طرف را می‌شناسد واجب است به هر نحو او را راضی کند و اگر او را نمی‌شناسد بایدپس از یأس از شناسایی صاحب آن، به عنوان مجهول المالک و مظالم عباد به فقیر غیر سید صدقه بدهد.

__________________

. احکام اصناف، ص ۴۸.

. فرهنگ فقه، آیهالله شاهرودی، ج ۲، ص ۳۳۸.

. تحریرالوسیله، کتاب المکاسب و المتاجر، م ۲۲.

. توضیح المسائل مراجع، ج ۲، م ۲۰۵۴.

نینوایان