برخی از مردم کسانی اند که سخن بیهوده را می خرند !

ومن الناس من یشتری لهو الحدیث لیضل عن سبیل الله بغیر علم ویدها هوا أوبک لهم عذاب مهیئه.

«برخی از مردم کسانی اند که سخن بیهوده را می خرند تا مردم را بی هیچ دانشی از راه خدا گمراه کنند و آیات الهی را به استهزا گیرند، برای آنان عذابی خوار کننده خواهد بود».

تقریب استدلال
شکی نیست که مراد از اشترای حدیث لهو، تنها خرید و فروش آن نبوده بلکه اعم از تحصیل تعلیم و تعلم آن می باشد و اشترای در آیه شریفه، خصوصیتی نداشته و تنها به عنوان نمونه بیان گردیده است؛ بنابراین، فردی که بدون اشترای گفتار لهوی، در صدد نشر آنها به قصد اضلال جامعه باشد، قطعا مشمول آیه خواهد بود. و از طرفی، دلالت این آیه نیز بر حرمت ذاتی غنا به کمک روایاتی است که در تفسیر آن آمده است. ضمنا نحوه دلالت آیه مذکور بر حرمت غنا نظیر آیه «قول الزور» بوده، از این رو، اشکال و پاسخهای مطرح شده در آن، این جا نیز جریان دارد. برخی از روایاتی که در تفسیر آیه «لهو الحدیث» آمده است را نقل می نماییم.

روایت اول:

محمد بن مسلم از امام باقر علی نقل می کند که آن حضرت می فرمود: غنا از چیزهایی است که خداوند بر آن وعدۂ آتش داده است و آنگاه این آیه را | قراءت فرمود: « وبین الناس من یشتری لهو الحدیث ….(۱) – و سند روایت: ممکن است گفته شود سند روایت به دلیل وجود على بن اسماعیل . که مشترک بین حدود یازده نفر ثقه و غیر ثقه می باشد . در آن تمام نیست؛ ولی باید گفت: در این جا قرینه ای وجود دارد که مراد از علی بن اسماعیل در این روایت، على بن اسماعیل بن عمار است که فردی موثق بوده؛ چون در جامع الرواه مقدس اردبیلی آمده است که:
هر گاه راوی از علی بن اسماعیل، ابن ابی عمیر و مروى عنه او، ابن مسکان باشد …

ادامه در آینده افزوده خواهد شد .

محقق : حامد امجدیان

منابع:

۱ – الکافی: ۶/ ۴۱۰۱/ ح ۴: علی بن ابراهیم عن أبیه عن ابن ابی عمیر عن علی بن اسماعیل عن ابن مسکان عن محمد بن مسلم عن أبی جعفر طلا قال: سمعته یقول: الغناء ما وعدالله عز وجل علیه النار وتلاهذه الآید: ومن الناس من یشتری لهو الحدی ….

نینوایان